Het lelietje-van-dalen is een zeer populaire bloem die velen van ons graag in hun tuin kweken.
Deze plant is mooi, ruikt lekker en draagt bovenal grote spirituele gedachten in zich.
Ja, een takje lelietje-van-dalen geven voor geluk is niet alleen een mooi geschenk, het is vooral een boodschap die we sturen naar degenen die we liefhebben.
Het lelietje-van-dalen is sinds mensenheugenis aanwezig in religieuze ceremonies en is verbonden met oude overtuigingen, maar ook met andere die nog steeds zeer actueel zijn, met name door het christelijk geloof dat het een bijzondere plaats geeft.
Kortom, tussen zuiverheid, kuisheid, geluk, eenheid of zoetheid, laten we samen de betekenis van het gelukslelietje-van-dalen ontdekken.
BOTANISCHE BESCHRIJVING VAN HET LELIETJE-VAN-DALEN
Alvorens een geluksbrenger te zijn, is het lelietje-van-dalen vooral een prachtige plant.
We konden niet anders dan dit artikel beginnen met een paar woorden plantkunde over de kenmerken die de charme van onze beroemde bloem uitmaken… maar ook de gevaren ervan.
Het is belangrijk om te weten dat de gelukslelie van de vallei een eeuwenoude plant is, die bij veel mensen bekend is sinds het begin der tijden.
Met zo’n lange geschiedenis heeft ze veel verschillende namen gekregen, waarvan hier een kleine (maar niet volledige) lijst:
- Lelietje-van-dalen
- Musguet
- Amourette
- Bosklokje
- Meibloem
- Mei Herstel
- Mei Lelie
- Lelietje-van-dalen
- Tranen van de Madonna, Onze-Lieve-Vrouw of de Maagd
- Lillium convallium
- Convallaria majalis
Ja, het gelukslelietje-van-dalen kent vele namen.
De laatste twee lijken misschien wat “ingewikkelder”, en dat is heel normaal: de eerste is de naam die apothekers in vroeger eeuwen aan onze plant gaven, terwijl de tweede verwijst naar zijn officiële wetenschappelijke naam.
Kortom, met zijn lichte en zachte stengels, waaraan delicate witte klokjes van enkele bloemblaadjes hangen in een zekere sereniteit, moet men het uiterlijk van het lelietje-van-dalen niet vertrouwen: in bepaalde opzichten kan deze plant gevaarlijk, zelfs ronduit dodelijk zijn.
Achter deze schijnbare onschuld is het lelietje-van-dalen in werkelijkheid uiterst giftig, van de stengel tot de klokjes, inclusief het water in de vazen waarin het groeit. Er is sprake van braken en hartproblemen.
Het is soms onder de mooiste dingen dat de natuur graag gevaar verbergt…
Maakt u zich in ieder geval geen zorgen, met deze kunstmatige lelietjes-van-dalen takjes profiteert u van hun symbolische kracht, zonder risico op bedwelming (en zonder dat er onderhoud nodig is).
EN DUS, WAAROM LELIETJE-VAN-DALEN OP 1ᵉʳ MEI GEVEN?
Laten we even stilstaan bij de wetenschappelijke naam van het gelukslelietje-van-dalen: “majalis” betekent letterlijk “die van de maand mei”.
Dus toen we er een naam voor moesten vinden, werd onze plant al geassocieerd met deze lentemaand…
We kennen allemaal de gewoonte om op 1 mei een takje lelietjes-van-dalen te offeren, meestal aan onze moeder.
Maar waar komt dit gebruik trouwens vandaan?
Er zijn twee belangrijke theorieën over dit onderwerp, die we nu samen zullen bekijken.
De liefde van de koningen van Frankrijk voor het lelietje-van-dalen
Het verhaal gaat dat op een dag in 1560 de toenmalige koning van Frankrijk, Karel IX, en zijn moeder, Catharina de Medici, naar de Drôme gingen voor een administratief bezoek.
Daar ontmoetten zij een man die Louis de Girard heette en die, om de vorst een goed figuur te slaan, hem een takje lelietjes-van-dalen aanbood, vers uit zijn tuin.
Karel IX vond het zo lekker ruiken dat hij besloot het mee te nemen naar zijn paleis en vroeg zijn tuinen om er op hun beurt een paar te kweken.
Sindsdien was het de gewoonte in de hofhouding om op 1 mei een takje gelukslelie-van-dalen aan te bieden aan de hofdames, om de schoonheid en de lente te vieren.
Geleidelijk aan verspreidde deze traditie zich naar alle landen, die ze ook vandaag nog ijverig voortzetten.
Een bron van inkomsten voor de boeren
Een andere theorie, veel minder poëtisch, verwijst naar het lelietje-van-dalen als een manier om… aan belastingen te ontsnappen!
Het schijnt namelijk dat aan het begin van de vorige eeuw een wettelijke bijzonderheid de boeren toestond geen belasting te betalen over het geld dat zij verdienden met de verkoop van bloemen op de openbare weg (in tegenstelling tot hun andere producties).
Overal in Frankrijk begon men dus in steden en dorpen lelietjes-van-dalen te verkopen. Zonder een bloemist te zijn, maakte ieder zijn eigen arrangement of zijn eigen toets.
Na verloop van tijd werd de traditie gecentreerd op 1 mei, de officiële datum voor de handel in lelietjes-van-dalen. Het lelietjes-van-dalenfestival van 1ᵉʳ mei was geboren!
Omdat deze datum ook samenviel met het hoogtepunt van de lente, wanneer de velden groeien en de kwaliteit van de oogst voor het komende jaar wordt bepaald, werd het lelietje-van-dalen geassocieerd met geluk, voorspoed en overvloed.
HET LELIETJE-VAN-DALEN: EEN CHRISTELIJKE BLOEM
Als we de betekenis van het lelietje-van-dalen willen begrijpen, kunnen we niet om de christelijke betekenis ervan heen.
Het christendom geeft een zeer belangrijke plaats aan het lelietje-van-dalen, dat 15 keer in de Bijbel wordt genoemd. (Weinig planten zijn zo belangrijk!).
Met boodschappen die verband houden met Christus en de Maagd Maria, maar ook met bepaalde belangrijke feesten op de kalender of met christelijke deugden, heeft het lelietje-van-dalen een religieuze betekenis.
Trouwens, als ook u niet bang bent om uw geloof aan de wereld te tonen, kunt u dat met deze collectie christelijke sieraden en geluksbedels met een zekere stijl doen.
De tranen van Onze-Lieve-Vrouw
In het botanische gedeelte van ons artikel noemden we het als een van de namen van het lelietje-van-dalen, en inderdaad, sommige mensen noemen het graag ‘de tranen van Onze Lieve Vrouw’.
Deze naam komt van een oude legende volgens welke de tranen die de Maagd Maria huilde toen haar zoon Jezus Christus werd gekruisigd, takjes lelietjes-van-dalen zagen groeien op de plaats waar ze op de grond waren gevallen.
Na de groei vlogen deze takjes later omhoog naar de hemel, waarbij de handjes van engelen ze hoog droegen.
De tranen van een andere Vrouwe uit de Bijbel
Als het verhaal van de tranen van Maria een poëtische betekenis geeft aan het lelietje-van-dalen, dan doet het verhaal van de tranen van Eva dat ook.
Volgens de legende huilde Eva toen God Adam en Eva uit de eeuwige tuin verdreef, en opnieuw ontmoetten haar tranen de grond en veranderden in lelietjes-van-dalen.
Toen zij op aarde viel, nam zij de plant mee om deze aan te bieden aan de wereld waarin wij leven.
Christus’ komst en verlossing
Een andere sterke christelijke boodschap van het lelietje-van-dalen is die van de komst van Christus.
Volgens de traditie zou deze plant de belofte kunnen vertegenwoordigen van de terugkeer van de Messias aan het einde der tijden, die na de Apocalyps zal terugkeren om zijn koninkrijk op aarde te vestigen.
Zoals het lelietje-van-dalen in het voorjaar bloeit, zo zal het koninkrijk van Christus in zijn glorie herboren worden.
Als we bovendien de gelukslelie van het dal zien als een plant uit het paradijs (via het verhaal van Eva), dan is dat misschien wel een bevestiging dat de hemel, God en alles wat de christelijke godsdienst ons leert wel degelijk bestaan.
Een symbool van Pinksteren
In dezelfde geest zou de betekenis van het lelietje-van-dalen gekoppeld kunnen worden aan Pinksteren. Daarom hebben veel kerken en kloosters een plantage van lelietjes-van-dalen.
Dit christelijke feest herdenkt de neerdaling van de Heilige Geest onder de apostelen op de vijfde dag na Pasen.
Ook hier vinden we ideeën van verlossing, vernieuwing en de beloften van de waarheid.
Enkele bijbelse fragmenten
Zoals we al zeiden, wordt de lijster in de Bijbel in totaal 15 keer genoemd.
Hier zijn vier voorbeelden:
- Ik ben de roos van Sharon, en het lelietje van de dalen. (Hooglied 2:1)
- Als de lelie der dalen tussen de doornen, zo is mijn vriend onder de maagden. (Hooglied 2:2)
- Mijn geliefde is afgedaald naar zijn tuin, naar de kruidenperken, om zich te voeden in de tuinen, en om lelies van het dal te verzamelen (Hooglied 6:2).
- En waarom zorgen maken over kleding? Bedenk hoe het lelietje-van-dalen groeit: het zwoegt niet en spint niet; toch zeg ik u dat zelfs Salomo in al zijn glorie niet gekleed was als een van deze.
DE ESOTERISCHE BETEKENIS VAN HET LELIETJE-VAN-DALEN
Veel mensen geloven in de magische krachten van het gelukslelietje-van-dalen en, als je het ons vraagt, hebben ze een punt… Of in ieder geval is hun mening gebaseerd op harde informatie.
Of je het nu in je tuin kweekt om feeën aan te trekken, het aan je geliefden geeft voor bescherming en geluk, of het in verband brengt met oude godheden, het zou wel eens een diepe esoterische betekenis kunnen hebben.
Als u geïnteresseerd bent in de occulte kunsten in het algemeen, zou onze collectie gewijd aan de geheimen van magie u moeten aanspreken.
1ʳᵉ Lelietje-van-dalen godheid: Ostara, Germaanse godin van de lente
Voor sommigen komt de traditie van het offeren van lelietjes-van-dalen in mei voort uit het oude heidense geloof van de Germanen.
In het bijzonder zou onze plant verbonden zijn met de oude godin Ostara. Een godin van de Kelten, Germanen en Galliërs, die ooit zeer vereerd werd.
Onder haar vele domeinen was Ostara verantwoordelijk voor de lente en de terugkeer van het licht waarmee dit seizoen verbonden is.
Volgens sommige archeologische bronnen schijnen lelietjes-van-dalen (in hun geheel, met hun blad) tijdens religieuze ceremonies soms in het vuur te worden gegooid om deze godheid te eren.
Op die manier geloofden de Germaanse stammen dat ze de gunst van Ostara zouden winnen, en dus een mild seizoen en oogsten.
2ᵉ Lelie van de Vallei gerelateerde godheid: Maia, Griekse aardgodin
Op dezelfde manier vereerden de Grieken een godheid die Maia heette.
Als lid van de titanen (een familie van entiteiten die nog machtiger zijn dan de goden) was Maia verbonden met de aarde, vruchtbaarheid, groei en veel van wat met de natuur te maken heeft.
Kortom, het was gebruikelijk haar verschillende planten te offeren, waaronder lelietjes-van-dalen, om haar eer te bewijzen.
Sommige taalkundigen koppelen haar naam, Maia, zelfs aan de maand waarin het lelietje-van-dalen wordt geofferd, mei, die er blijkbaar rechtstreeks van is afgeleid.
Iedereen die analogieën kan maken ziet direct het duidelijke verband tussen de twee termen.
3ᵉ godheid verbonden met het lelietje-van-dalen: Apollo, Griekse god van de zon
Apollo, een andere belangrijke figuur in de Griekse mythologie, is de god van de kunsten, schoonheid, licht en de zon.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat zoveel bloemen (waaronder het lelietje-van-dalen) met hem worden geassocieerd. De bloei van een lentebloem is als een schepping van een kunstenaar, vreugdevol en geurig.
Sommige mythen vertellen in het bijzonder hoe de god in staat was het lelietje-van-dalen te laten groeien waar hij liep, of hoe zijn muzen (de godheden verbonden met de negen kunsten) er daarna graag op liepen, de fijnheid van de bloemen beschermend voor de fijnheid van hun voeten.
De plant van feeën en kabouters
De Europese volkstradities zijn talrijk en soms zeer verschillend.
Alle volkeren erkennen echter het bestaan van kleine feeënwezens die onze bossen en het platteland bewonen.
Kabouters, kabouters, domovoi: hun namen kunnen zeer uiteenlopend zijn, maar ze verwijzen allemaal naar min of meer hetzelfde type wezen.
Deze wezens, in feite, worden volgens sommige gebruiken aangetrokken door… de gelukslelie van de vallei!
Er wordt zelfs gezegd dat wanneer de wind ’s nachts zachtjes waait, de bloemen van het lelietje-van-dalen rinkelen op het ritme van het gezang van de feeën, en dat hun stengels ladders worden die de magische wezens dan gebruiken om dichter bij de bron van deze muziek te komen.
Allegorisch en mystieker dan het lijkt, vertelt een dergelijk verhaal ons veel over de betekenis van het lelietje-van-dalen…
EEN TYPISCHE GELUKSBLOEM IN DE EUROPESE FOLKLORE
De betekenis van het lelietje-van-dalen is belangrijk voor de christelijke godsdienst en voor anderen nog ouder.
Daarnaast zijn er veel lichtere ideeën over, die waarschijnlijk ook leuker zijn.
Bescherming tegen boze geesten of heksen, gelukkige huwelijken of bescherming van soldaten: dit zijn enkele verschijningsvormen van het gelukslelietje-van-dalen in de traditionele Europese folklore.
Het teken van onrecht
Het is gebruikelijk om te zeggen dat een takje lelietjes-van-dalen zal groeien uit het graf van mensen die ter dood zijn veroordeeld voor een misdaad die zij niet hebben begaan.
Dit teken moest iedereen laten zien dat de persoon die ooit veroordeeld was onschuldig was, en zo zijn eer zuiveren.
Verschillende politieke stromingen probeerden zich de betekenis van de Lelietjes-van-dalen bloem toe te eigenen, zoals de regering van maarschalk Pétain en de Socialistische Internationale.
Bescherming van ons huis tegen ongeluk
Sommige mensen geloven dat lelietjes-van-dalen onze tuinen kunnen beschermen tegen boze geesten.
In het verleden was dit een van de belangrijkste redenen waarom gewone mensen het verbouwden, zo sterk was het geloof.
Het gebruik ontwikkelde zich in de Middeleeuwen, en maakte van het gelukslelietje-van-dalen een zogenaamd geducht wapen tegen heksen en de demonen die zij beheersen.
Mythe of werkelijkheid, een paar takjes lelietje-van-dalen in je tuin kweken zou je wel eens kunnen beschermen tegen gevaren waar je geen idee van hebt…
Als het idee u bevalt, volgen hier enkele tips voor het kweken van een gezond lelietje-van-dalen.
Het geheim van gelukkige huwelijken…
Als symbool van kuisheid, zuiverheid en eenvoud is de betekenis van het lelietje-van-dalen zeer geschikt om er de plant van succesvolle huwelijken van te maken.
Dit idee is in sommige culturen zo overheersend dat bruiden er soms hun haar mee versieren of, eenvoudiger, een lelietje-van-dalen in hun ceremonieboeket verwerken.
Er is zelfs een verhaal dat de geur van het lelietje-van-dalen de nachtegaal kan aantrekken, die op zijn beurt door zijn muziek een verbintenis tussen man en vrouw tot stand kan brengen.
In ieder geval is het een genot voor bloemisten en modeontwerpers die prachtige ideeën vinden om de liefde van jonge mensen te vieren.
…en in het bijzonder die van een beroemde prinses
De relatie tussen het lelietje-van-dalen en het huwelijk is niet alleen een zaak van het volk, verre van dat.
Prinses Diana, het symbool van de Engelse koninklijke familie, besloot het lelietje-van-dalen in haar bruidsbloemen te verwerken.
Sindsdien is het een instituut geworden, en de meeste koninklijke huwelijken (en meer algemeen die van de adel of aristocratie) bevatten lelietjes-van-dalen als geluksbrenger.
Een middel tegen militair gas
Minder romantisch, het lelietje-van-dalen bezit bepaalde werkzame bestanddelen die, bij juist gebruik, de soldaten van de Eerste Wereldoorlog in staat stelden zich te beschermen tegen gasvergiftiging.
Zelfs ernstige brandwonden herstellen, het hart tot rust brengen, de zenuwen kalmeren… Ook de deugden die sommige wetenschappers in het lelietje-van-dalen hebben gevonden, zijn talrijk.
Voorzichtigheid is echter geboden: zoals gezegd is het lelietje-van-dalen van mei een giftige plant. Pas na lange aanpassingen kan deze plant de kracht bezitten om te genezen.
Zelfs het water in de vaas waarin hij groeit is giftig bij inname.
LELIETJES VAN DALEN IN DE TAAL DER BLOEMEN
In de loop der eeuwen is de overtuiging ontstaan dat elke bloem een unieke boodschap uitzendt. Sommige worden geruild voor de eerste mei (lelietje-van-dalen), terwijl andere worden gegeven voor de Dag van de Arbeid, de eerste dag van het seizoen of gewoon de terugkeer van het mooie weer.
Een rode roos is bijvoorbeeld een symbool van liefde, een chrysant wordt bij begrafenissen aan de overledene gegeven en een rozenbottel drukt poëzie uit.
Als u meer wilt weten over dit onderwerp, is hier een artikel van de website interflora dat de belangrijkste boodschap van de meest voorkomende bloemsoorten in onze tuinen samenvat.
Wat de betekenis van het lelietje-van-dalen betreft, gaat het meer om eenvoudig geluk, zuiverheid in handelingen en gevoelens of geluk in de liefde.
Hier volgt een opsomming van enkele deugden die in de taal van de bloemen aan het gelukslelietje-van-dalen worden toegeschreven:
- Herwonnen zuiverheid
- Zachte en tedere liefde
- Mededogen en welwillendheid
- Eenheid van gever en ontvanger
- Een zeker behoud van deugdzaamheid
- Gezonde relaties
- Zuivering van geest en ziel
- Wedergeboorte, in welke vorm dan ook
- Nederigheid en bescheidenheid
- Dankbaarheid jegens de moeder (zoals bij de 1ᵉʳ van mei)
We zien hier de volle betekenis van de betekenis van het lelietje van het bos… en wat een kostbaar takje ervan, ook al is het kunstmatig, ons te brengen heeft!
Het zal ons geluk brengen en het bloeiende embleem zijn van zoete gedachten.